Zbieranie roślin cz. 1

Przygotowywanie rośliny do użytku wcale nie jest takie proste jak to się wydaje. Nie zawsze da się iść po prostu na łąkę, wyrwać pierwszy, lepszy kwiat i ususzyć go na słońcu. Istnieją pewne zasady, których przestrzeganie pozwala na zachowanie jak największej ilości ważnych składników, które znajdują się w roślinach.

Jednym z ważnych czynników jest czas. Wybranie odpowiedniego terminu decyduje o wartości surowca, gdyż właściwości substancji czynnych potrafią się zmienić kilka razy w okresie wegetacji. Przykładem są rośliny, które w czasie kwitnienia zawierają trujące substancje. Jednakże na wiosnę są jadalne i służą m.in. jako pasza dla zwierząt. Oprócz samej pory roku wpływ może mieć też pora dnia. Taka zmienność jest głównie obserwowana u roślin zawierających olejki eteryczne, które zawierają ich najwięcej między godziną 10, a 15. Surowiec zielarski nie użyty w przewidywanym czasie traci na wartości. Większość roślin po roku przechowywania jest bezużyteczna. Przez dłuższy czas przechowywać można jedynie korę.

Ziół zbiera się jedynie tyle, ile jest się w stanie ususzyć na jeden raz - nie układa się ich na snopki, gdyż w ten sposób łatwo się psują i gniją (procesy suszenia przedstawię w następnym artykule).

Przy zbiorze należy zwrócić uwagę na to, by roślina była czysta, pozbawiona zepsutych, zwiędniętych, czy zgniłych części. Jeśli takie występują trzeba je odciąć i sprawdzić, czy roślina nie jest chora, w takim przypadku nie można jej dalej wykorzystać.

Zbieranie nadziemnej części rośliny

Nadziemną część rośliny nazywa się zielem. Prawie zawsze ziele zbierane jest w okresie początkowego kwitnienia, gdyż zawiera najwięcej substancji czynnych. Wiele z nich zbiera się wraz z liśćmi, kwiatami, a nawet korzeniami. Rośliny o cienkich, niezdrewniałych łodygach ucina się tuż nad ziemią. W przypadku roślin o zgrubiałych łodygach ścina się tylko wierzchołek rośliny. W przypadku kilkukrotnego zbioru tej samej rośliny w jednym roku należy ściąć ją tak, by mogła puścić nowe pędy - czym wyżej się ją zetnie, tym szybciej odrośnie. Roślin nie zrywa się z pomocą rąk, tylko odpowiedniego ostrza. Jeśli zamierzacie wykorzystać zioła do prac magicznych najlepiej, jeżeli zbierzecie je specjalnie do tego celu przeznaczonym narzędziem, a mowa tu o popularnym wśród wyznawców wicca ostrzu Boline.

Zbieranie korzeni

Najczęściej korzenie wykopuje się wiosną, bądź jesienią. Wtedy zgromadzone są w nich cenne substancje, które w momencie wegetacji roślin ulegają zmianom. Zbiór podczas jesieni dokonuje się przed całkowitym zwiędnięciem części nadziemnej, aby można było rozpoznać roślinę. Korzenie wykopuje się łopatą bądź widłami. Nie wolno korzeni nacinać, wyrywać siłą, ciągnąć do góry itp., gdyż wtedy się niszczą. Część organów podziemnych należy zostawić, aby roślina mogła odrosnąć. Po ich wykopaniu otrząsa się je, by pozbyć się resztek ziemi, oczyszcza z drobnych korzonków i podgniłych części. Nie wolno moczyć w wodzie.

Zbieranie kwiatów

Zbiór kwiatów wymaga staranności. Odpowiednio zebrane kwiaty niewiele różnią się barwą po ususzeniu od barwy przed ususzeniem. Kwiaty zbierane są zawsze w godzinach popołudniowych, podczas ładnej pogody. Nie zbiera się kwiatów zwiędłych, wyblakłych i uszkodzonych.

Jeśli naszym celem są jedynie płatki, to wystarczy kwiat z nich oskubać. Jeśli chcemy zebrać kwiaty wraz z ich główką to ucinamy ją wraz z szypułką o długości około 1 cm.